De Belgische wetgever heeft op 15 december 2022 de Klokkenluiderswet gepubliceerd (omzetting van EU-richtlijn 2019/1937). De wet is bedoeld om werknemers en andere betrokkenen te beschermen die ernstige misstanden melden binnen bedrijven en overheidsinstellingen, en is van toepassing voor alle bedrijven met meer dan 50 werknemers en overheidsinstanties.
De wet beschermt iedereen die in een professionele context informatie over misstanden meldt, zoals:
- Werknemers (huidige én voormalige)
- Zelfstandigen
- Aandeelhouders en bestuurders
- Freelancers en onderaannemers
- Stagiairs en sollicitanten
Ook personen die een klokkenluider bijstaan (zoals collega’s of vertrouwenspersonen) vallen onder de bescherming.
Mogelijke meldingen kunnen onder andere gaan over financiële fraude en corruptie, productveiligheid, volksgezondheid, bescherming van persoonsgegevens (GDPR) enzovoort.
Een melding kan gebeuren op drie verschillende manieren:
1. Een interne melding binnen het bedrijf of organisatie
- Grote bedrijven en overheidsinstanties moeten een veilig intern meldpunt opzetten, waar een anonieme melding mogelijk is.
- De melding kan schriftelijk, mondeling of via een anoniem systeem worden gedaan.
- Het bedrijf moet de melding binnen 7 dagen bevestigen en binnen 3 maanden opvolgen.
2. Een externe melding bij een officiële instantie
- De Federale Ombudsman voor de overheid
- De FOD Economie, de National Bank of andere toezichthouders voor de private sector.
3. Een openbare melding (bijvoorbeeld via media of sociale netwerken)
- Dit kan enkel als er direct gevaar is of als de bovenstaande stappen niet leiden tot een opvolging.
De wet biedt een klokkenluider juridische bescherming, waaronder een verbod op vergelding (bijvoorbeeld ontslag of sancties). Bedrijven die zich niet aan deze regels houden kunnen boetes oplopen tot €24.000 bij het gebrek aan een meldpunt, en ook tot €120.000 voor bedrijven die klokkenluiders benadelen.
Voor meldingen ontvangen in het kader van de klokkenluiderswetgeving waar het onderzoek verder reikt dan de bevoegdheid van de personeelsdienst, biedt CORP-D u graag professionele ondersteuning in lijn met de Wet Private Opsporing en de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG). Onze jarenlange expertise binnen grote bedrijven zorgt dat we uw corporate cultuur respecteren en snel kunnen schakelen. Steeds in overleg met de door u bevoegde interne dienst.